Wizyta u dermatologa może uratować życie. Czerniak, złośliwy nowotwór skóry wywodzący się z komórek melanocytowych, stanowi coraz większe wyzwanie dla pacjentów i lekarzy. W ostatnich latach obserwujemy alarmujący wzrost liczby zachorowań na tę agresywną formę raka skóry. Ministerstwo Zdrowia rocznie odnotowuje około 2500 do
Czerniak u dzieci poniżej 12 roku życia występuje dość rzadko, pojawia się dopiero po okresie dojrzewania. Mimo to jest on najczęściej spotykanym typem raka w grupie wiekowej od 25 do 30 lat. Jest także piątym najczęściej występującym rakiem u mężczyzn i szóstym u kobiet. W Polsce zachorowalność na czerniaka to około 6 przypadków na 100 tys. osób. Według tych danych szacuje się, że w naszym kraju każdego roku występuje około 2400 zachorowań na czerniaka. Do profilaktyki czerniaka zaleca się unikanie częstej ekspozycji na duże [[promieniowe słoneczne]( szczególnie osobom o jasnej skórze, piegami, jasnymi oczami, a także skłonnościami do poparzeń. Zaleca się regularne stosowanie kremów z filtrami UV, a także unikanie solarium, w których promieniowanie UV jest nawet kilkakrotnie wyższa niż dawka naturalnego promieniowania. Dobrą wiadomością jest to, że czerniak jest łatwy do wykrycia we wczesnym etapie rozwoju, dzięki czemu zostaje wyleczony nawet w 90 proc. rozróżnić znamiona pojawiające się na skórze? Kiedy zacząć się martwić i zgłosić się do lekarza? Zobacz także: Co twoje oczy mówią o zdrowiu?
W Europie jest to mniej więcej 10 zachorowań na 100 000 osób. U ludzi w wieku średnim mamy do czynienia z większą częstością występowania. Czerniaki bardzo rzadko występują u dzieci przed okresem pokwitania. Warto wiedzieć, że czerniak nie jest uważany za nowotwór, który może być dziedziczony. Rozpoznawanie zmian podpaznokciowych jest zawsze Bez zbadania dermatoskopem - nie jestem w stanie nic powiedzieć! zż Specjalista chirurgii onkologicznej i chirurgii ogólnej. Posiada doświadczenie w diagnozowaniu i wycinaniu zmian skórnych oraz leczeniu czerniaka. Doświadczenie zawodowe zdobywał w Klinice Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaka Skóry w Centrum Onkologii w Warszawie Czerniak należy do najbardziej złośliwych nowotworów. Zazwyczaj umiejscawia się na skórze, ale może także pojawiać się na błonach śluzowych jamy ustnej, odbytnicy, żołądka, a nawet na siatkówce oka. Charakteryzuje się wczesnymi przerzutami, a w jego leczeniu bardzo dużą rolę odgrywa wczesne rozpoznanie.
Czerniak może rozwinąć się zarówno u dorosłych jak i u dzieci, choć w tej drugiej grupie jest zdecydowanie rzadszy. Podstawowym elementem leczenia jest wycięcie zmiany, przy czym margines wycinanych zdrowych tkanek u dzieci jest szacowany indywidualnie. Czerniak u dzieci - dlaczego powstaje? Czerniak u dzieci występuje zdecydowanie rzadziej niż wśród osób dorosłych i starszych, chociaż odnotowano w ostatnich latach wzrost zapadalności na ten nowotwór wśród dzieci i młodzieży. Dominującą grupą są dziewczęta, które nieświadome zagrożeń nadmiernie eksponują skórę na promieniowanie słoneczne i korzystają ze sztucznych źródeł promieniowania w solariach. Młoda, delikatna skóra jest bardzo podatna na uszkodzenia i poparzenia. Jak w przypadku wielu schorzeń, istnieją różnice w przebiegu choroby w różnych grupach wiekowych. U najmłodszych, w porównaniu z dorosłymi, rokowanie w czerniaku zazwyczaj jest dużo lepsze. Czerniak kojarzony jest często z niebezpiecznymi pieprzykami, lecz należy zdawać sobie sprawę, że przeszło połowa rozpoznanych czerniaków powstaje zupełnie na nowo, na zdrowej i niezmienionej skórze. Główne lokalizacje to głowa, szyja, tułów i kończyny dolne. U dzieci młodszych, jak i u młodzieży golącej głowę, czyli narażającej skórę na stałe promieniowanie słoneczne, właśnie w tych okolicach ciała czerniak dominuje. Kiedy podejrzewać czerniaka u dziecka? Znamię u dziecka nie jest niczym nadzwyczajnym, jednak są zmiany, które mogą budzić wątpliwości i podejrzenie transformacji złośliwej. Zmiany, które powinny obligować rodzica do wizyty z dzieckiem u lekarza, są zazwyczaj: asymetryczne, o niejednolitym zabarwieniu, średnicy przekraczającej 6 mm i często nierównych brzegach. Ponadto czujność powinny wzbudzić: zmiany niezabarwione, krwawienia ze znamienia, nagłe transformacje w wyglądzie zmiany na skórze. Profilaktyka czerniaka u dzieci Na ryzyko rozwoju czerniaka człowiek pracuje przez całe życie. Są oczywiście takie czynniki jak znamiona wrodzone czy predyspozycje rodzinne, które zwiększają ryzyko nowotworu, ale przede wszystkim należy zwrócić uwagę na nadmierne eksponowanie dzieci, od pierwszych miesięcy życia, na promieniowanie słoneczne. Ważne jest stosowanie filtrów ochronnych na delikatną skórę najmłodszych, również z uwzględnieniem skóry głowy czy małżowin usznych, a także zakładanie dziecku czapki i odzieży chroniącej przed niebezpiecznymi promieniami. Oparzenia słoneczne u najmłodszych są szczególnie niebezpieczne. Każdy rodzic powinien uważnie oglądać skórę dziecka, czy nie pojawiły się żadne niepokojące przebarwienia. Jeśli dziecko ma znamiona barwnikowe na ciele, rodzic powinien je obserwować, zwracając uwagę na to, czy nie zmieniają się. Należy oczywiście mieć na uwadze fakt, że znamiona naturalnie będą powiększać się wraz ze wzrostem dziecka. Jednak zmiana mimo tego, że rośnie z dzieckiem, powinna pozostać symetryczna, o gładkich brzegach i z równomiernym kolorytem. Niepokojące znamiona muszą być diagnozowane u dermatologa. Starsze dzieci i młodzież należy edukować, by same zwracały uwagę na zmiany na ciele i nie wstydziły się o nich mówić. Leczenie czerniaków u dzieci Podstawowym elementem leczenia jest usunięcie zmiany z mikroprzerzutami w jej otoczeniu. Następnie wykonuje się biopsję węzła chłonnego wartowniczego, na podstawie której podejmuje się decyzję o ewentualnym wycięciu węzłów chłonnych i leczeniu adiuwantowym z wykorzystaniem interferonu alfa-2b. Rozważa się także loko-regionalną chemioterapię, jeśli czerniak zlokalizowany jest na kończynach, a w przypadku zmian zaawansowanych, rozsianych, stosuje się terapię systemową. Duże nadzieje pokłada się w terapiach z użyciem przeciwciał monoklonalnych. Data modyfikacji: 26 listopada 2018
Badania krwi. Badania krwi nie są wykorzystywane do diagnozowania czerniaka, ale niektóre testy można wykonać przed lub w trakcie leczenia, szczególnie w przypadku bardziej zaawansowanych czerniaków. Lekarze często badają krew pod kątem poziomu substancji zwanej dehydrogenazą mleczanową (LDH) przed leczeniem.
Znamiona barwnikowe (melanocytowe) stanowią łagodną proliferację prawidłowych melanocytów, tworzących gniazda w obrębie naskórka i/lub skóry właściwej. Występują bardzo często zarówno u dorosłych, jak i w populacji pediatrycznej. Szacuje się, że u dzieci w pierwszej dekadzie życia średnia liczba znamion wynosi około 15–30 w przypadku rasy białej oraz 5–10 u dzieci pochodzenia afrykańskiego, azjatyckiego i rdzennych Amerykanów. Liczba znamion początkowo rośnie wraz z wiekiem, ze szczytem w 3. dekadzie życia, następnie stopniowo maleje. Biorąc pod uwagę wiek, w jakim pojawiło się znamię, dzielimy je na znamiona barwnikowe wrodzone (congenital melanocytic nevi, CMN), które obserwuje się już w chwili narodzin lub do 1. oraz znamiona barwnikowe nabyte (acquired melanocytic nevi, AMN) [1–2]. Czerniak jest bardzo rzadko spotykanym nowotworem złośliwym w populacji pediatrycznej – stanowi jedynie 1–3% wszystkich nowotworów złośliwych u dzieci. Około 0,5% czerniaków pojawią się u osób poniżej 20. a mniej niż 0,05% poniżej 10. Do czynników ryzyka wystąpienia czerniaka u dziecka należy dodatni wywiad rodzinny w kierunku czerniaka, historia osobnicza nowotworów złośliwych, duże znamiona wrodzone, obecność licznych znamion barwnikowych na skórze, poparzenia słoneczne, przewlekła immunosupresja oraz jasny fototyp skóry [3]. POLECAMY Znamiona barwnikowe są bardzo często przyczyną niepokoju u rodziców, dlatego umiejętność prawidłowej oceny, różnicowania i znajomość strategii postępowania są niezwykle ważne w praktyce klinicznej zarówno dermatologów, jak i pediatrów. Do technik zwiększających skuteczność w rozpoznawaniu znamion barwnikowych łagodnych i złośliwych należą dermoskopia i wideodermoskopia. Są to nieinwazyjne metody diagnostyczne in vivo, pozwalające nie tylko na zwiększenie czułości w rozpoznawaniu czerniaka, ograniczenie niepotrzebnych wycięć chirurgicznych, ale także umożliwiające monitorowanie niepokojących znamion. Dzieci z grup ryzyka powinny być poddawane regularnej kontroli dermoskopowej. Znamiona barwnikowe wrodzone Znamiona wrodzone (congenital melanocytic nevi, CMN) są widoczne przy urodzeniu dziecka lub rozwijają się w 1. i najczęściej są obecne przez całe życie człowieka. Makroskopowo są to dobrze odgraniczone od otoczenia zmiany barwnikowe, w kolorze od jasnobrązowego do czarnego, o okrągłym bądź owalnym kształcie. CMN zwiększają się wraz ze wzrostem dziecka, a na ich powierzchni mogą pojawiać się dodatkowe struktury morfologiczne, takie jak włosy terminalne oraz znamiona satelitarne w pobliżu zmiany. Znamiona te, na początku są zwykle miękkie i gładkie, z czasem stają się wypukłe z nierówną, brodawkowatą powierzchnią. Klasyfikacja znamion wrodzonych oparta jest na przewidywanej maksymalnej wielkości znamienia w wieku dorosłym. W tym celu mierzy się maksymalny wymiar znamienia u niemowlęcia, następnie w zależności od lokalizacji mnoży się go przez ustalony współczynnik (głowa – 1,7; tułów i kończyny górne – 2,8; kończyny dolne – 3,4). Znamiona małe mają 10–20 cm. Znamiona duże mają odpowiednio > 20–30 cm (L1) lub > 30–40 cm (L2). Znamiona olbrzymie natomiast > 40–60 cm (G1) i > 60 cm (G2) [1, 2]. Do cech mogących świadczyć o przekształceniu się znamienia wrodzonego w nowotwór złośliwy należy powstanie owrzodzenia (za wyjątkiem okresu noworodkowego, kiedy skóra jest bardzo krucha) czy guzków proliferacyjnych. Dane na temat częstości występowania czerniaka w obrębie znamion wrodzonych są rozbieżne, a ich częstość waha się od 0,05–10,7%. Przy małych, pojedynczych CMN ryzyko rozwoju czerniaka jest niewielkie, wzrasta wraz z liczbą i wielkością znamion wrodzonych na skórze [1–5]. Dodatkowo u dzieci z rozległymi lub licznymi wrodzonymi znamionami barwnikowymi niekiedy obserwuje się współwystępowanie odchyleń neurologicznych takich jak MNS (melanoza nerwowo-skórna przebiegająca z proliferacją melanocytów w obrębie ośrodkowego układu nerwowego prowadzącą do wzrostu ciśnienia wewnątrzczaszkowego), rozszczep kręgosłupa, opóźnienie rozwojowe, napady padaczkowe i wodogłowie [1–4]. Znamiona nabyte Znamiona barwnikowe nabyte pojawiają się zwykle we wczesnym dzieciństwie. Ich wielkość i liczba rośnie wraz z wiekiem ze szczytem około 30. następnie stopniowo maleje, z tendencją do znikania ok. 60.–65. Czynnikiem predysponującym do znamion nabytych jest szczególnie intensywna ekspozycja na promieniowanie UV, fototyp skóry (jasna skóra, ciemne włosy). Najczęściej znamiona barwnikowe nabyte klasyfikuje się wg rozmieszczenia melanocytów w skórze: znamiona łączące – gdzie melanocyty rozmieszczone są głównie na złączu skórno-naskórkowych, złożone – z gniazdami melanocytów w naskórku i skórze właściwej oraz znamiona dermalne, gdzie gniazda melanocytów występują tylko w skórze właściwej. Znamiona barwnikowe nie wymagają profilaktycznego wycięcia chirurgicznego, chyba że ich obraz dermoskopowy budzi podejrzenie czerniaka [1, 2, 4]. Do znamion nabytych, stosunkowo często obserwowanych u dzieci i młodych dorosłych są znamiona typu Spitz i Reed. Znamię Spitz, po raz pierwszy opisane przez Sophie Spitz w 1948 roku jako „czerniak młodzieńczy”, to łagodne znamię cechujące się obecnością wrzecionowatych i epitelioidalnych melanocytów. Klinicznie jest to szybko rosnący, bezbarwnikowy guzek lub blaszka w kolorze różowym lub czerwono-brązowym. Najczęściej lokalizuje się na głowie i szyi (37%) oraz na kończynach dolnych (28%). Wariantem barwnikowym znamienia Spitz jest znamię Reeda. Makroskopowo charakteryzuje się ciemnobrązowym lub czarnym kolorem. W badaniu dermoskopowym najczęściej widoczny jest wzór typu wybuchu gwiazdy (starburst pattern). Zarówno znamię Spitz, jak i Reed mogą przypominać klinicznie i dermoskopowo czerniaka. Do 12. znamiona Spitz i Reed o typowym wyglądzie powinno się monitorować przy użyciu wideodermoskopii co 3–6 miesięcy. Powyżej 12. lub w przypadkach obecności atypowych cech dermoskopowych u młodszych dzieci wskazane jest usunięcie chirurgiczne w celu wykluczenia czerniaka [4, 6, 7]. Do innych znamion występujących częściej w populacji pediatrycznej należy znamię Suttona tzw. halo nevus z obecnością charakterystycznej otoczki hipopigmentacji. Na skutek aktywacji limfocytów T dochodzi do redukcji melanocytów i stopniowej regresji znamienia. 17-letni chłopiec zgłosił się do Poradni Kliniki Dermatologii CSK MSWiA w celu oceny dermoskopowej znamion... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej" Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej ...i wiele więcej! Sprawdź
Czerniak wargi sromowej może długo nie dawać specyficznych objawów. Pierwszymi symptomami są guzek i świąd. Zmiany skórne mogą mieć postać niewielkich, pojedynczych plamek i grudek lub też guzka o nierównych brzegach i różnobarwnym zabarwieniu. Średnica pojedynczego guza zazwyczaj nie przekracza 7 mm. Czerniak pochwy i sromu
Czerniak – co to takiego? Czerniak to złośliwy nowotwór skóry, błon śluzowych oraz błony naczyniowej oka. Objawy najczęściej obserwuje się na niezmienionej skórze, jednak możliwe jest ich wystąpienie na podłożu niebezpiecznych znamion barwnikowych. W szczególności chodzi o bardzo rozległe znamiona wrodzone. Co ważne, możliwa jest przezłożyskowa transmisja czerniaka do płodu od matki. Wrodzony czerniak występuje niezwykle rzadko. Do 4. roku życia objawy czerniaka najczęściej pojawiają się w okolicy głowy i szyi, rzadziej na tułowiu. W ostatnich latach odnotowuje się wzrost zachorowań na czerniaka zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Tendencja ta jest widoczna przede wszystkim u dziewcząt w wieku nastoletnim – w ich wypadku czerniaka najczęściej diagnozuje się na tułowiu i kończynach dolnych. Co do zasady, im młodsze dziecko, tym wpływ promieniowania UV na wystąpienie czerniaka jest mniejszy. Warto wiedzieć, że czerniak to nie to samo co rak skóry. Czerniak jest nowotworem złośliwym pochodzenia nienabłonkowego. – Rak skóry to w zasadzie trzy nowotwory o różnym przebiegu. Najczęstszy wśród diagnozowanych nowotworów skóry jest rak podstawnokomórkowy o przebiegu wieloletnim. Rzadziej występuje rak płaskonabłonkowy skóry, który jest nowotworem dynamicznie postępującym. Trzeci nowotwór skóry to czerniak, które źle rokuje i często daje przerzuty – czytamy na portalu onkologicznym Najczęstsze objawy czerniaka Czerniak u dzieci w większości przypadków występuje na skórze zdrowej – dotyczy to ponad połowy odnotowanych przypadków czerniaka u dzieci. Najczęstszym objawem czerniaka jest zmiana na skórze, która jest niesymetryczna, ma niejednolite zabarwienie, średnicę większą niż 6 mm oraz nieregularne brzegi. Cechą charakterystyczną zmian nowotworowych na skórze jest też tempo, w jakim znamię zmienia wygląd. Czerniak ewoluuje dość szybko. Najczęściej zmiany na początku nie są bolesne, przez co nie budzą niepokoju, łatwo jest je przeoczyć. Czujność powinno wzbudzić uczucie swędzenia w okolicy zmiany oraz jego dynamiczne powiększanie się. Niepokój powinna budzić każda zmiana o różowym zabarwieniu, pojawienie się obwódki zapalnej wokół znamienia, owrzodzenie, drobne nadżerki w obrębie znamienia, pojawienie się krwawienia oraz guzków satelitarnych. Dodatkowym objawem czerniaka jest też powiększenie się okolicznych węzłów chłonnych. Ryzyko wystąpienia czerniaka jest tym większe, im więcej na skórze jest znamion barwnikowych. Szkodliwie działa na nie również promieniowanie UV, zwłaszcza u osób o jasnej karnacji. Zasadniczo im większe znamię u dziecka, tym większe ryzyko transformacji nowotworowej. Niektórzy rodzice zastanawiają się nad profilaktycznym usuwaniem potencjalnie niebezpiecznych znamion. Nie ma jednak takich wskazań. Jeśli pieprzyk pozostaje niepodejrzany w badaniu dermatoskopowym, nie usuwa się go. Czerniak u dzieci – diagnoza i rozpoznanie W porównaniu ze zmianami nowotworowymi na skórze osób dorosłych, czerniak u dzieci jest grubszy, a także częściej występują przerzuty. Mimo to rokowania u dzieci z czerniakiem są lepsze niż u dorosłych. Nawet 80 proc. chorych na czerniaka dzieci żyje z nowotworem 10 lat. Każde znamię, które budzi niepokój, warto skonsultować z lekarzem. Wczesna interwencja i rozpoznanie czerniaka wpływa na skuteczność leczenia. – Najważniejszym elementem pozwalającym na wczesne rozpoznanie czerniaka jest badanie skóry całego ciała. Zalecanym badaniem, wykorzystywanym we wczesnej diagnostyce onkologicznej raka skóry, jest dermatoskopia lub wideodermatoskopia. W przypadku licznych znamion atypowych dobrą praktyką jest gromadzenie dokumentacji fotograficznej zmian lub całej powierzchni skóry i porównywanie wykonanych zdjęć w kolejnych sekwencjach czasowych. Podstawą rozpoznania czerniaka skóry jest histopatologiczne badanie całej wyciętej chirurgicznie zmiany barwnikowej – wyjaśnia portal Celem badania histopatologicznego jest określenie stadium zaawansowania zmiany zgodnie z obowiązującymi klasyfikacjami czerniaka. W diagnozowaniu czerniaka bardzo ważne są również badania molekularne. Po ocenie stadium choroby można wybrać drogę leczenia. Co ważne, dokładna obserwacja zmiany pozwala w 90 proc. ustalić rozpoznanie kliniczne. Rozpoznanie czerniaka potwierdza się badaniem cytologicznym (poprzez wymaz z owrzodzenia) lub histopatologicznym usuniętej z marginesem zdrowej skóry zmiany. Dodatkowo wykonuje się podstawowe badania krwi, próby wątrobowe, aktywność dehydrogenazy mleczanowej, badanie rentgenowskie RTG klatki piersiowej oraz badanie ultrasonograficzne USG jamy brzusznej i regionalnych węzłów chłonnych. Leczenie czerniaka u dzieci Leczenie czerniaka u dzieci opiera się na tych samych zabiegach, co leczenie u dorosłych. Przede wszystkim poleca się usuwać zaobserwowane podejrzane zmiany, zanim ewoluują one w czerniaka – na wyciętym znamieniu robi się wspomniane już badanie histopatologiczne. Zazwyczaj usuwa się całą zmianę wraz z 1-3 mm zdrowej tkanki. Jeśli znamię jest bardzo rozległe, wycina się jego część, by nie oszpecić dziecka. Jeśli diagnoza czerniaka się potwierdza, usuwa się całą zmianę plus margines zdrowej skóry. Kiedy znamię ma 1 mm, dodatkowo usuwa się 1 cm zdrowej skóry wokół. Czerniaki grubsze niż 2 mm usuwa się z dwucentymetrowym marginesem. Wycinanie zmiany skórnej jest podstawową formą leczenia czerniaka, jednak poza zabiegiem chirurgicznym stosuje się także biopsję węzła wartowniczego, która pozwala na wykrycie przerzutów w węzłach chłonnych. Jeśli badanie potwierdzi wystąpienie przerzutów, konieczne jest leczenie uzupełniające. Klasyczna chemioterapia czy radioterapia stosowane są w ograniczonych przypadkach czerniaka. Przy diagnozie czerniaka bez przerzutów do węzłów chłonnych rokowanie na przeżycie to ok. 5 lat dla 90 proc. przypadków. Rokowanie to spada do 80 proc. przy przerzutach do węzłów, zaś w przypadku obecności przerzutów odległych rokowanie spada do 60 proc. Co ważne, zmiany skórne mogą być objawem innych nowotworów: białaczki, neuroblastomy czy histiocytozy. Bardzo rzadko zdarza się, by skóra była miejscem przerzutów innych nowotworów. Źródła: Chybicka A., Sawicz-Birkowska K., Kazanowska B., Onkologia i hematologia dziecięca, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2021.
Czerniak może mieć wiele różnorodnych przyczyn. Zgodnie ze statystykami uznaje się, że około 10% przypadków wynika z przyczyn genetycznych. Właśnie dlatego w sytuacji, gdy u jednej osoby z najbliższej rodziny zostanie zdiagnozowany czerniak, zaleca się poddanie innym osobom badaniom dermatologicznym, na przykład tutaj: https://www
Zbliżający się okres wiosenny i letni wiążę się z tak wyczekiwaną przez wielu poprawą pogody i coraz większym nasłonecznieniem. Emitowane przez Słońce promieniowanie ultrafioletowe wywołuje szereg pozytywnych skutków dla organizmu człowieka. W skórze wzmaga się wytwarzanie produktów pośrednich witaminy D. Poprawia się nasze samopoczucie, w związku z wzmożoną syntezą serotoniny. Trzeba jednak również pamiętać o negatywnych skutkach oddziaływania promieniowania słonecznego na nasze ciało. Jednym z najpoważniejszych jest rozwój nowotworów skóry, w tym najgroźniejszego z nich – treści:Fizjologia skóry oraz wpływ promieniowania słonecznegoCzerniak złośliwy – epidemiologiaCzynniki ryzyka rozwoju czerniakaRodzaje czerniakówObjawy czerniaka złośliwegoLeczenie czerniaka złośliwegoFizjologia skóry oraz wpływ promieniowania słonecznegoSkóra jest największym narządem naszego ciała. Jej powierzchnia liczy około 1,73 metra kwadratowego, a grubość waha się w zależności od miejsca od jednego do kilku milimetrów. Spełnia ona szereg bardzo ważnych funkcji, do których należą:funkcja ochronna – skóra zapewnia izolację narządów człowieka od świata zewnętrznego, jest barierą dla wielu drobnoustrojów oraz szkodliwych czynników zewnętrznych (w tym promieniowania słonecznego!)funkcja hormonalna – odpowiada za produkcję witaminy D (która pełni w naszym ciele rolę hormonu)funkcja termoregulacyjna i udział w gospodarce mineralnej – obecność gruczołów potowych pozwala na regulację temperatury ciała. Razem z potem wydzielane są także duże ilość jonów sodu czy okresie letnim skóra narażona jest niemal cały czas na oddziaływania promieniowania słonecznego. Sytuacja pogarsza się na przykład podczas opalania, gdy leżąc w bezruchu sami eksponujemy ją na niszczące działanie promieni trzy główne rodzaje promieniowania UV:promieniowanie UV-A - jest to rodzaj promieniowania o najkrótszej fali. Docierając do skóry wyrządza najmniej szkód ponieważ nie przenika do jej głębszych warstw. Jednak niestety uszkadza strukturę kolagenu powodując jego rozpad. W efekcie prowadzi to do utraty elastyczności skóry, osłabienia jej struktury oraz szybszego powstawania UV-B – promieniowanie tego typu w większości zatrzymywane jest w atmosferze przez warstwę ozonową. Reszta dociera do ludzkiej skóry, gdzie stymuluje syntezę witaminy D. Z drugiej strony posiada większą zdolność penetracji do głębszych warstw skóry właściwej. Jest odpowiedzialne za powstawanie zmian nowotworowych UV-C – najgroźniejszy rodzaj promieniowania. Przenika do jąder komórkowych, powodując uszkadzanie łańcuchów DNA, co doprowadza do mutacji oraz powstawania złośliwych chorób złośliwy – epidemiologiaCzerniak jest złośliwym nowotworem skóry wywodzącym się z melanocytów. Są to komórki odpowiedzialne za syntezę melaniny, która nadaje naszej skórze kolor. Im więcej melaniny, tym ciemniejsza karnacja skóry. Sam czerniak najczęściej rozwija się u osób z jasną karnacją. Wyjątkowo rzadko można spotkać go u osób czarnoskórych, ale czasami może występować u nich w obrębie obszarów pozbawionych melaniny – dłoni, podeszw stóp czy błon śluzowych. Czerniak stanowi 1% nowotworów złośliwych u człowieka. Jest częstszy u kobiet, u których występuje głównie na kończynach dolnych. Zachorowalność na czerniaka charakteryzuje się dużą zmiennością geograficzną. Dla przykładu w północnej Szkocji choruje około 8 osób na 100 000. Dla porównania w słonecznym Los Angeles notuje się około 29 przypadków na 100 000 mieszkańców. W Queensland w Australii rocznie zachoruje 40 osób na 100 000 mieszkańców! W Polsce zachorowalność jest stosunkowo niska i oscyluje w granicach 4-5 pacjentów/100 ryzyka rozwoju czerniakaTak jak wspomniano wcześniej najważniejszym czynnikiem ryzyka rozwoju czerniaka złośliwego jest ekspozycja na promieniowanie słoneczne. Udowodniono, że najbardziej szkodliwe są krótkie, przerywane epizody narażenia na źródła promieniowania UV (głównie UVB). Do innych istotnych czynników ryzyka należą:istniejące wcześniej znamiona barwnikowe – większość przypadków czerniaka złośliwego to tak zwane postaci de novo (czyli rozwijające się na niezmienionej wcześniej skórze). Zezłośliwienie zmian barwnikowych występujących na naszym ciele od dłuższego czasu jest stosunkowo rzadkie. Zauważono jednak korelację pomiędzy ryzykiem zezłośliwienia znamion, a ich ilością. Zależność ta jest szczególnie wyraźna u osób z czerniakiem występującym w genetyczne – czerniak złośliwy występuje zdecydowanie częściej w rodzinach z wywiadem obciążonym złośliwymi nowotworami skóry. Promieniowanie ultrafioletowe powoduje rozwój czerniaka poprzez zniszczenie struktury DNA melanocytów. Mechanizmy obronne organizmu wyłapują jednak uszkodzone fragmenty łańcucha i naprawiają je. Uważa się, że w przypadku rodzinnego występowania czerniaka mechanizmy te są osłabione, co zwalnia proces naprawy DNA i zwiększa częstotliwość występowania skóry - zdecydowanie większe ryzyko rozwoju czerniaka występuje u osób z jasną karnacją skóry, jasnym włosami, jasnymi tęczówkami. Niezależnym czynnikiem ryzyka jest również występowanie złośliwy fot. panthermediaRodzaje czerniakówWyróżnia się kilka rodzajów czerniaka złośliwego jednak największe znaczenie kliniczne mają dwie z nich:Czerniak szerzący się powierzchniowo – najczęstszy typ czerniaka. Występuje zwykle na tułowiu i odsłoniętych częściach ciała, zwykle u osób między 20. a 50. rokiem życia. Choroba rozwija się stosunkowo dłużej niż reszta typów czerniaka. Przez kilka pierwszych miesięcy zmiana rozwija się horyzontalnie. Komórki nowotworu nie penetrują w głąb ciała, a jedynie zajmują coraz większą powierzchnię skóry. Jest to najlepszy okres na interwencję lekarską. Po upływie około roku rak zaczyna rozwój we wszystkich kierunkach, co wiąże się z drastycznym pogorszeniem guzkowy – ta postać czerniaka występuje w każdym miejscu i w każdym wieku. Częściej dotyczy kobiet i zwykle pojawia się w przeciągu kilku tygodni od epizodu znacznej ekspozycji na promieniowanie UV (na przykład po opalaniu się). Może rozwinąć się na podłożu istniejącej wcześniej zmiany barwnikowej. Od początku wzrasta w głąb skóry, dlatego uważany jest za postać wyjątkowo czerniaka złośliwegoObjawy czerniaka złośliwego, przynajmniej na początku choroby, ograniczają się do powstania nowej zmiany skórnej lub nagłej zmiany kształtu znamion, które posiadamy od dłuższego czasu. Najczęściej pierwsze objawy zaobserwować można w okresie późnoletnim, wczesnojesiennym. W przypadku zauważenia jakiegokolwiek nowego znamiona należy obserwować je samemu przez okres kilku tygodni i poddawać je samodzielnej ocenie według skali (z ang. asymmetry) – czerniak złośliwy z reguły jest zmianą asymetryczną. Rozwija się nieregularnie we wszystkie (z ang. boderes) – charakterystyczne jest występowanie poszarpanej granicy (z ang. color) – kolor jest nieregularny, w obrębie czerniaka występują jednocześnie różne odcienie czerni, brązu czy barwy (z ang. diameter) – czerniak jest zmiana szybkorosnącą. W krótkim czasie osiąga średnicę większą niż 5 (z ang. elevate) – charakterystyczne jest uwypuklenie czerniaka. Zmiana wyczuwalna jest pod palcem jako uniesienie ponad otaczającą do szybkiej wizyty u specjalisty powinny nas skłonić jakiekolwiek krwawienie ze znamienia albo występujący nagle stan zapalny, objawiający się zaczerwienieniem albo swędzeniem. Leczenie czerniaka złośliwegoW celu potwierdzenia rozpoznania czerniaka wykonuje się biopsję zmiany albo ocenę histopatologiczną całego wyciętego znamienia. Określa się głębokość nacieku w głąb warstw skóry i stopień zaawansowania choroby w celu wyboru najlepszej metody leczenia. Zmiany barwnikowe wycina się z marginesem 3-5 mm zdrowej skóry. W przypadku, gdy biopsja potwierdzi rozpoznanie czerniaka zmianę usuwa się z marginesem jednego centymetra na każdy milimetr grubości guza. Należy pamiętać, że o skuteczności leczenia decyduje wczesne rozpoznanie choroby. Głębokość nacieku nieprzekraczająca 1,5 mm wiąże się z niemal 95% przeżywalnością 5-letnią leczonych pacjentów. Odsetek ten spada do 45% w przypadku nacieku przekraczającego 3,5 mm. Najgorsze statystyki wiążą się z występowaniem przerzutów czerniaka – niemal wszyscy chorzy nie przeżywają 5 lat od daty rozpoznania choroby.

Marek Czerniak Jestem redaktorem tego serwisu o zdrowiu, odchudzaniu, fitnessie i dietach oraz profesjonalnym trenerem personalnym i dietetykiem z wieloletnim doświadczeniem w branży. Moją pasją jest zdrowy styl życia i jego wpływ na zdrowie i samopoczucie, a moim celem jest dzielenie się tą wiedzą i pomaganie ludziom w ich drodze do

Czerniak oka - objawy i przyczyny nowotworu złośliwego gałki ocznej Objawy czerniaka naczyniówki nie są charakterystyczne, bądź zupełnie nie występują. Znane są różne metody leczenia czerniaka oka, choć nie ma jasnych wytycznych co do terapii w przypadku przerzutów czerniaka oka. Czerniak oka – nowotwór złośliwy oka Czerniak oka, a właściwie czerniak błony naczyniowej, jest najczęściej występującym nowotworem w obrębie gałki ocznej. Jeśli uda się go wykryć dość wcześnie i wdrożyć właściwe leczenie, istnieją szanse na oszczędzenie gałki ocznej i uniknięcie konieczności jej usunięcia. Czerniak w oku to nowotwór oka powstający z komórek barwnikowych, czyli melanocytów. Komórki te nie są umiejscowione jedynie w skórze, ale także w obrębie naczyniówki, tęczówki, czy ciała rzęskowego. Biorąc pod uwagę ogólną częstotliwość występowania nowotworów, jest to rzadki typ raka, jednak wśród nowotworów złośliwych gałki ocznej plasuje się na pierwszym miejscu. Bardzo często są to nowotwory wykrywane zupełnie przypadkowo. Średni wiek rozpoznania czerniaka oka wynosi 60 lat. Czerniak naczyniówki oka - przyczyny Nie do końca poznany jest mechanizm czerniaka gałki oka, ale nie udowodniono zależności pomiędzy promieniowaniem UVB a występowaniem nowotworu. Wśród czynników ryzyka wystąpienia czerniaka naczyniówki zalicza się jasną karnację i jasną barwę oczu. Wśród osób narażonych na wystąpienie nowotworu oka są przede wszystkim spawacze. Istnieje również znaczna zależność pomiędzy mutacjami genetycznymi a nowotworem oka. Pewne mutacje, jak: · utrata ramienia długiego chromosomu 6, · monosomia chromosomu 3, · duplikacja ramienia długiego chromosomu 8, są związane z większym ryzykiem wystąpienia przerzutów i gorszym rokowaniem. Czerniak naczyniówki bardzo często nie daje żadnych objawów i jest wykrywany przypadkowo. Objawia się powolnym pogorszeniem ostrości wzroku, a także pojawianiem się ubytków w polu widzenia. Część chorych może zauważyć, że w ich polu widzenia, co jakiś czas pojawiają się kule światła. Leczenie czerniaka oka ma na celu zachowanie zmysłu wzroku. Ponadto wczesne wykrycie i właściwe leczenie zapobiega powstawaniu przerzutów. W zależności od wielkości guza, jego umiejscowienia, szerzenia się, a także dodatkowych czynników, jak choroby przewlekłe czy wiek pacjenta, dobiera się właściwą formę terapii. Wśród dostępnych form terapii wymienia się brachyterapia – jest to jedna z form terapii oparta na wykorzystaniu pierwiastków promieniotwórczych, emitujących promieniowanie gamma. Taki pierwiastek jest umieszczony w aplikatorze przyszytym do powierzchni gałki ocznej. Leczenie to daje zdecydowanie lepszy efekt kosmetyczny niż standardowe metody chirurgiczne. Niestety promieniowanie, mimo iż zapewnia pacjentom lepszą jakość życia i poprawę samopoczucia, lepsze zachowanie zdolności widzenia, to jednak nie jest to metoda wolna od powikłań. Pierwiastki promieniotwórcze mogą doprowadzić do powstania neuropatii, zaćmy czy retinopatii; radioterapia protonowa – alternatywna dla poprzedniej, wykorzystywana w terapii guzów większych, szczególnie znajdujących się w obrębie tarczy nerwu wzrokowego; leczenie laserem, czyli przezźreniczna termoterapia; leczenie chirurgiczne. Przerzuty w czerniaku oka Jak każdy nowotwór złośliwy, czerniak oka również może dawać przerzuty, najczęściej do wątroby. Nie ma metody uznanej za optymalną w leczeniu przerzutów. Rokowanie jest niepomyślne, jeśli stwierdzi się przerzuty. Należy rozważyć immunoterapię, chemioterapię, udział w badaniach klinicznych. Zobacz także: Czerniak paznokcia - przyczyny, jak rozpoznać?

arkot Re: czerniak u psa - pomocy ! 18.06.07, 10:33. 4 lata trwa nasza walka z czerniakiem skóry , nasz pies zyje już 17 lat ,przeżył. 6 operacji, ostatnia była w listopadzie zeszłego roku, leki z grupy. chemioterapeutyków, dwa ostatnie otwarte guzy lekarz leczył tylko antybiotykami. bo szansy na przeżycie kolejnej operacji nie dawano

Ajsz86 Użytkownicy Posty: 2 Rejestracja: 12 lis 2018, o 20:08 Czerniak podpaznokciowy Witam. Mąż oglądał program o jakiejś modelce czy kimś z czerniakiem. Ja też mam na paznokciu jakąś pionową kreskę, która nie zmienia się od kilku miesięcy. Po odcięciu paznokcia jest to jakby ciemnobrązowy kawałek skóry, który także trzeba uciąć, ale to minimalnie boli. Nie przesuwa się wraz ze wzrostem paznokcia. Nie bieleje po nacisku. Jutro idę do lekarza rodzinnego. Jakie powinny być kolejne kroki? Mam iść do onkologa, żeby mi pobrał wycinek? Jak? Podnosi się paznokieć? Załączam zdjęcie. Załączniki Widziaĺ to też dermatolog. Ajsz86 Użytkownicy Posty: 2 Rejestracja: 12 lis 2018, o 20:08 Re: Czerniak podpaznokciowy Post autor: Ajsz86 » 26 lis 2018, o 22:28 Bylam u onkologa, szukal ciala obcego ale nie znalazl, wycial z paznokciem i oddal do biopsji. Zmartwily go bardzo 2 pieprzyki, mam za 2 tyg sie zglosic na usuniecie bo sa histopatologiczne. marikakosa Re: Czerniak podpaznokciowy Post autor: marikakosa » 2 sty 2019, o 11:52 Mam nadzieję, że wszystko będzie ok..czerniak to jest poważna sprawa i nie wolno tego lekceważyć w żadnym stopniu. Byłeś już na konsultacji specjalistycznej? Badania laboratoryjne powinny dać Ci szybką odpowiedź.. 0 Odpowiedzi 1010 Odsłony Ostatni post autor: Kaspian13 18 sie 2017, o 09:19 0 Odpowiedzi 1063 Odsłony Ostatni post autor: Hime 23 maja 2018, o 18:54 2 Odpowiedzi 1496 Odsłony Ostatni post autor: dimedicus 15 kwie 2016, o 08:48 2 Odpowiedzi 1429 Odsłony Ostatni post autor: 80Magdalenka 18 mar 2020, o 12:06 1 Odpowiedzi 1221 Odsłony Ostatni post autor: dimedicus 23 lis 2016, o 17:51

Czerniak skóry jest złośliwym nowotworem, który dość szybko i dynamicznie rośnie. Wiele osób szuka informacji w Internecie na temat tego nowotworu i wpisuje w wyszukiwarkę: „czerniak złośliwy”. Jest to jednak sformułowanie błędne. Nie istnieje coś takiego jak „czerniak niezłośliwy”, bo nowotwór ten zawsze wykazuje Nowotwory skóry stanowią najliczniejszą grupę nowotworów złośliwych u człowieka. Wśród nich wyróżniamy nowotwory niemelanocytowe (NMSC), do których zaliczają się głównie raki, oraz nowotwory melanocytowe, reprezentowane przez czerniaka. Ta ostatnia choroba jest szczególnie niebezpieczna, wiąże się z wysokim potencjałem tworzenia przerzutów i wysoką śmiertelnością. Profilaktyka pierwotna czerniaka i NMSC opiera się głównie na ochronie skóry przed promieniowaniem ultrafioletowym. W profilaktyce wtórnej najważniejsza jest samokontrola i regularne badania dermatoskopowe. Dermatoskopia stanowi proste i skuteczne narzędzie pozwalające na poprawę wykrywalności nowotworów skóry o 30%. Leczenie postaci wczesnych jest proste i pozwala na uzyskanie 98% przeżyć pięcioletnich. Przerzuty do węzłów chłonnych oraz przerzuty odległe pogarszają rokowanie, jednak wprowadzona przez ostatnią dekadę immunoterapia oraz leki ukierunkowane molekularnie stwarzają nadzieję na wyleczenie u rosnącej liczby chorych. Wstęp Nowotwory złośliwe stanowią jedno z największych wyzwań współczesnej medycyny. Zaliczone zostały przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) do chorób cywilizacyjnych, ponieważ częstość ich występowania na całym świecie drastycznie rośnie, a szczególnie narażeni na zachorowania są obywatele społeczeństw rozwiniętych. Nowotwory złośliwe stanowią także jedną z głównych – obok chorób układu krążenia – przyczyn śmierci. Niekorzystne dane epidemiologiczne są wynikiem złożonych procesów socjoekonomicznych, których następstwem są zmiany demograficzne, przede wszystkim starzenie się społeczeństw, jak również przeobrażenia stylu życia, np. ograniczenie aktywności fizycznej i plaga otyłości, oraz rosnące narażenie na karcinogeny, zwłaszcza dym tytoniowy [1, 2]. Nowotwory skóry stanowią wśród wszystkich nowotworów złośliwych szczególną grupę chorób. W większości są widoczne i łatwe do rozpoznania, a wczesne postaci mogą być skutecznie leczone za pomocą niewielkich zabiegów chirurgicznych. Często jednak są bagatelizowane zarówno przez lekarzy, jak i samych pacjentów, jednocześnie zaś uciekają statystykom i ocenie epidemiologicznej. Wyjątek stanowi czerniak, który jako jedyny z nowotworów skóry jest objęty programem szybkiej diagnostyki onkologicznej i podlega obowiązkowi zgłaszania w Krajowym Rejestrze Nowotworów. Jest to związane ze szczególną skłonnością tego nowotworu do tworzenia przerzutów regionalnych i odległych, a co za tym idzie – wysoką umieralnością chorych na czerniaka. Dermatoskopia Nieinwazyjna metoda diagnostyki zmian skórnych. Polega na oglądaniu zmian w specjalnym oświetleniu i powiększeniu umożliwiającemu dostrzeżenie cech złośliwości. Takie zmiany – po badaniu dermatoskopowym – mogą być uznane za łagodne, podejrzane (wymagające obserwacji w określonych odstępach czasowych) lub złośliwe (które należy pilnie wyciąć). Fot. 1. Zdjęcie kliniczne oraz zdjęcie dermatoskopowe tej samej zmiany. W dermatoskopii są wyraźnie widoczne szczegóły budowy, takie jak asymetria struktur, atypowa siatka i pseudopodia, pozwalające rozpoznać czerniaka i zakwalifikować go do wycięcia chirurgicznego Epidemiologia czerniaka i innych nowotworów skóry Nowotwory skóry to najczęstsze nowotwory złośliwe u człowieka. Dzielą się na nowotwory niemelanocytowe (non-melanoma skin cancer – NMSC), z których większość stanowią raki podstawnokomórkowe i płaskonabłonkowe, oraz czerniaki, tj. złośliwe nowotwory wywodzące się z neuroektodermalnych komórek melanocytowych [3]. Częstość występowania nowotworów skóry różni się w zależności od rasy oraz strefy zamieszkania – najwyższe wskaźniki obserwuje się w krajach takich jak Australia i USA oraz w Europie Zachodniej i Północnej. Polska cechuje się umiarkowanym współczynnikiem zachorowalności, przy czym od trzech dekad następuje stały wzrost liczby nowo wykrywanych przypadków. Zachorowalność na czerniaka zwiększyła się w tym czasie trzykrotnie i obecnie wynosi ok. 3500 przypadków rocznie (współczynnik zachorowalności 4,9/100 tys.). Czerniak stanowi ok. 2% wszystkich nowotworów złośliwych. W przeciwieństwie do innych nowotworów skóry czerniak wiąże się z wysokim współczynnikiem umieralności, sięgającym 2,3/100 tys. u mężczyzn i 1,5/100 tys. u kobiet, co przekłada się na ok. 1300 zgonów rocznie [4].POLECAMY Czynniki ryzyka rozwoju czerniaka i NMSC Wspólne tło nowotworów skóry stanowią uszkodzenia, spowodowane głównie przez promieniowanie ultrafioletowe (UV), zarówno naturalne (promienie słoneczne), jak i sztuczne (solaria). Promieniowanie UV zostało uznane przez WHO za karcinogen. Ponadto stałe działanie bodźców drażniących – chemicznych i fizycznych – może także odgrywać rolę w powstawaniu nowotworów skóry, w tym czerniaków [5]. Istnieją również genetyczne uwarunkowania rozwoju czerniaków. Są one częstsze u osób z niską zawartością barwnika w skórze. W praktyce klinicznej często obserwuje się rodzinne występowanie czerniaków, rzadziej rodzinny zespół znamion atypowych czy mutacje genu CDKN2A, predysponujące do gwiaździaków, raków trzustki i czerniaków [6]. Profilaktyka pierwotna i wtórna czerniaka oraz NMSC Pierwotna profilaktyka nowotworów skóry, w tym czerniaka, opiera się przede wszystkim na ochronie powierzchni ciała przed promieniowaniem UV. Ponieważ skóra dzieci jest szczególnie wrażliwa, a uszkodzenia komórek, będące następstwem oparzeń słonecznych, kumulują się przez całe życie, najważniejsza jest profilaktyka w młodości, jednak każdy epizod oparzenia skóry przez promieniowanie UV bez względu na wiek przyczynia się do wzrostu ryzyka czerniaka [7, 8]. Opalenizna to nie symbol zdrowia Opalenizna jest objawem uszkodzenia komórek skóry; kumulacja tych uszkodzeń prowadzi do powstawania zmarszczek, przebarwień, przedwczesnego starzenia i nowotworów skóry. Jednorazowe oparzenie słoneczne dwukrotnie zwiększa ryzyko czerniaka na przestrzeni życia. Solaria a czerniak Nawet pojedyncze korzystanie z solariów przed 30. zwiększa ryzyko czerniaka o 75%. Okazyjne używanie solariów zwiększa ryzyko czerniaka trzykrotnie. Regularne korzystanie z solariów w młodym wieku zwiększa ryzyko ośmiokrotnie. Solaria nie pomagają w dostarczeniu organizmowi witaminy D Większość światła emitowanego przez lampy to UVA (99%). Do wytworzenia witaminy D organizm wykorzystuje UVB. Dostateczna ilość witaminy D zawarta jest w zdrowej diecie. W przypadku niedoborów witaminy D zalecana jest suplementacja w postaci suplementów diety. W celu ochrony skóry stosuje się bariery mechaniczne (odzież, osłony przeciwsłoneczne) oraz kosmetyki z filtrami ochronnymi. Należy również pamiętać o ochronie oczu okularami słonecznymi, ponieważ czerniak może się rozwinąć w obrębie gałki ocznej [7]. Podstawą profilaktyki wtórnej jest dokładne badanie skóry. Samodzielna inspekcja całego ciała pozwala na dostrzeżenie nowo powstałych zmian. Są one szczególnie podejrzane, jeśli spełniają kryteria reguły ABCD, tj. wykazują asymetrię lub nierówność brzegów, posiadają więcej niż jeden kolor oraz średnicę większą niż 5 mm. Ogląd... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? Roczną prenumeratę dwumiesięcznika Food Forum w wersji papierowej lub cyfrowej, Nielimitowany dostęp do pełnego archiwum czasopisma, Możliwość udziału w cyklicznych Konsultacjach Dietetycznych Online, Specjalne dodatki do czasopisma: Food Forum CASEBOOK... ...i wiele więcej! Sprawdź .
  • 2yakqfh8ln.pages.dev/49
  • 2yakqfh8ln.pages.dev/243
  • 2yakqfh8ln.pages.dev/984
  • 2yakqfh8ln.pages.dev/779
  • 2yakqfh8ln.pages.dev/580
  • 2yakqfh8ln.pages.dev/421
  • 2yakqfh8ln.pages.dev/703
  • 2yakqfh8ln.pages.dev/333
  • 2yakqfh8ln.pages.dev/100
  • 2yakqfh8ln.pages.dev/176
  • 2yakqfh8ln.pages.dev/581
  • 2yakqfh8ln.pages.dev/913
  • 2yakqfh8ln.pages.dev/399
  • 2yakqfh8ln.pages.dev/636
  • 2yakqfh8ln.pages.dev/334

    • czerniak u dzieci forum